Ágrip af sögu skólans

Fyrstu árin

Hugmyndir um stofnun tónlistarskóla í Kópavogi voru ræddar meðal áhugafólks um tónlistarfræðslu haustið 1962. Að frumkvæði Hjálmars Ólafssonar, þáverandi bæjarstjóra Kópavogs, var málið formlega tekið upp hjá fræðsluráði, sem gerði að tillögu sinni að bæjarstjórn og bæjarráð leggðu til stofnfé til stofnunar tónlistarskóla á fjárhagsáætlun ársins 1963. Var það samþykkt og fór bæjarráð jafnframt fram á það við fræðsluráð að það beitti sér fyrir stofnun tónlistarfélags í bænum, sem hefði það að meginmarkmiði að reka tónlistarskóla. Á annan tug tónlistarskóla voru starfandi í landinu á þessum tíma og voru þeir reknir af tónlistarfélögum með fjárstuðningi viðkomandi sveitarfélaga, en fyrstu lögin um fjárhagslegan stuðning við tónlistarskóla voru samþykkt á Alþingi á vordögum 1963. Þar var ákveðið að ríkissjóður greiddi allt að þriðjung rekstrarkostnaðar, "þó aldrei hærri fjárhæð en nemur framlagi hlutaðeigandi sveitarfélags til skólans". Sveitarfélagið og skólagjöldin áttu að standa undir því sem á vantaði. Gert var ráð fyrir að skólarnir væru reknir af tónlistarfélagi á hverjum stað.

Í júní 1963 tók þriggja manna undirbúningshópur, skipaður þeim Andrési Kristjánssyni, þáverandi fræðslustjóra, Guðmundi Matthíassyni, tónlistarkennara, og Guðmundi Árnasyni, kennara, að sér að vinna að stofnun tónlistarfélags í Kópavogi. Leituðu þeir til 30-40 manna og kvenna um stuðning við málið og boðuðu til stofnfundar í Félagsheimili Kópavogs þann 3. júlí. Á fundinum var samþykkt að kjósa fimm manna bráðabirgðastjórn, sem yrði um leið fyrsta skólanefnd væntanlegs tónlistarskóla. Í stjórnina voru kosin Ingvar Jónasson, formaður, Þorsteinn Hannesson, ritari, Gunnar Reynir Magnússon, gjaldkeri og þau Hulda Jakobsdóttir og Gunnar Guðmundsson, meðstjórnendur. Var hlutverk stjórnarinnar að semja frumvarp að lögum fyrir félagið og skólann, vinna að stofnun skólans fyrir haustið og ráða forstöðumann að honum. Þetta gekk eftir og tók skólinn til starfa þann 1. nóvember 1963. Þar með hafði bráðabirgðastjórn Tónlistarfélagsins náð sínum markmiðum og skilaði af sér á framhaldsstofnfundi þann 26. september árið 1964. Þar voru samþykkt lög fyrir félagið og kosin stjórn. Fyrsti formaður Tónlistarfélags Kópavogs og um leið formaður skólanefndar Tónlistarskólans varð Guðmundur Árnason og gegndi hann því starfi í sex ár.

Fyrsti skólastóri var ráðinn haustið 1963, Jón S. Jónsson, tónskáld, og voru kennarar þrír auk skólastjóra fyrsta skólaárið. Nemendur voru 37 og lærðu allir utan einn á píanó. Skólastjóraskipti voru tíð fyrstu árin. Jón gegndi starfinu í einungis tvö ár eða út skólaárið 1964-65. Sagði hann starfi sínu lausu og fluttist til Bandaríkjanna til kennslustarfa í tónlist. Í stað Jóns var Frank Herlufsen, tónlistarkennari, ráðinn skólastjóri haustið 1965. Gegndi hann því starfi til hausts 1968 er hann sagði starfinu lausu. Var Fjölnir Stefánsson tónskáld þá ráðinn skólastjóri frá 1. september 1968.

Vaxtarskeið

Tók þá við mikið vaxtarskeið skólans, en Fjölnir gegndi starfi skólastjóra allt til ársins 2000. Með nýjum skólastjóra var skipulag skólans endurskoðað, lagður grundvöllur að öflugum skóla með stofnun undirbúningsdeildar, eða forskóla, og kennsluhættir festir í sessi, sem hafa í stórum dráttum haldist fram á þennan dag. Í þeim efnum var horft til Bretlands, en þar byggðist nám í hljóðfæraleik og söng upp á kerfi Associated Board of the Royal Schools of Music. Þetta kerfi varð einnig fyrirmynd að fyrstu samræmdu námskrám fyrir tónlistarskóla á Íslandi. Nánustu samstarfsmenn Fjölnis við uppbyggingu skólans voru Kristinn Gestsson, yfirkennari, og Runólfur Þórðarson, sem tók við sem formaður Tónlistarfélagsins og um leið formaður skólanefndar árið 1970.

Skólinn útskrifaði sinn fyrsta nemanda með burtfararpróf á 10 ára afmæli sínu árið 1973; Ólöfu Kolbrúnu Harðardóttur, söngkonu. Þremur árum síðar, árið 1976, lauk fyrsti nemandinn burtfararprófi í hljóðfæraleik, en það var Árni Harðarson, núverandi skólastjóri Tónlistarskólans. Margir fleiri hafa fylgt í kjölfarið, en alls hafa 23 nemendur lokið burtfararprófi eða lokaprófi 8. stigs. Árið 1973 hófst samvinna Tónlistarskólans við Menntaskólann í Kópavogi og aðra framhaldsskóla um kennslu tónlistarvali og á tónlistarbraut. Þar með áttu nemendur þess kost að fá tónlistarnámið metið til eininga á stúdentsprófi.

Vorið 1975 voru samþykkt á Alþingi ný lög um fjárhagslegan stuðning við tónlistarskóla. Voru þau lög til mikilla bóta fyrir skólana og komu fjármálum þeirra á traustari grundvöll en verið hafði. Hin nýju lög kváðu svo um að ríki og sveitarfélög stæðu undir kennslukostnaði í tónlistarskólum, en annar rekstrarkostnaður, s.s. húsnæði, hljóðfærakaup og laun annarra starfsmanna en kennara, skyldi fjármagnaður með skólagjöldum. Lögin ollu þáttaskilum í tónlistarmenntun, nemendum fjölgaði og tónlistarskólar spruttu upp alls staðar á landsbyggðinni. Samkvæmt lögunum skyldi viðkomandi sveitarstjórn ávallt eiga fulltrúa í skólanefndum skólanna. Frá hausti 1975 hefur Bæjarstjórn Kópavogs því ávallt tilnefnt fulltrúa í skólanefnd Tónlistarskóla Kópavogs.

Húsnæðismál

Á bernskuárum skólans voru húsnæðismálin jafnan erfiðustu viðfangsefnin, enda jafnan búið við þröngan kost. Skólinn var fyrstu árin til húsa í leiguhúsnæði í Félagsheimili Kópavogs , en sprengdi það fljótt utan af sér, því nemendum fjölgaði ört. Voru nemendur 185 skólaárið 1969-70, sem var það síðasta í Félagsheimilinu. Haustið 1970 tók skólinn á leigu húsnæði Skátafélags Kópavogs að Borgarholtsbraut 7 til eins árs og var kennt þar skólaárið 1970-71 við heldur slæmar aðstæður. Úr húsnæðismálum skólans rættist hins vegar 1971 er tekin var á leigu hæð í nýbyggðu húsi að Hamraborg 11, sem var í eigu Þinghóls hf. Fékk skólinn að ráða hönnun og innréttingu húsnæðisins og tók þátt í kostnaði við innréttinguna með góðri aðstoð Kópavogsbæjar og banka. Skólinn stækkaði síðar við sig á sama stað og var þar til húsa allt til haustsins 1999.

Á 20 ára afmælisári skólans árið 1983 samþykkti Bæjarráð Kópavogs á fundi þann 24. maí, að framtíðaraðsetur Tónlistarskólans yrði á vesturhluta miðbæjarsvæðisins. Var skólanum tilkynnt þetta með bréfi. Þessi ásetningur varð að veruleika, um síðir. Fram komu hugmyndir um byggingu menningarmiðstöðvar á vesturbakkanum og samþykkti bæjarstjórn sumarið 1993 að hefjast handa um undirbúning að hönnun og byggingu hennar. Á hátíðarfundi Bæjarstjórnar Kópavogs á 40 ára afmæli kaupstaðarins þann 11. maí 1995 var samþykkt samhljóða eftirfarandi tillaga: "Bæjarstjórn Kópavogs samþykkir að miðbæjarsvæðið vestan gjár verði vettvangur menningar og lista".

Í framhaldi af þessu gerðist Tónlistarfélagið aðili að stofnsamningi um Tónlistarhús Kópavogs ásamt Kópavogsbæ árið 1997. Samkvæmt samningnum á félagið 27,5% í húsinu. Til að fjármagna þessa framkvæmd seldi félagið eignarhlut sinn í Hamraborg 11 og lagði andvirðið fram sem stofnfé í hið nýja hús, en afgangurinn var greiddur með bankaláni. Tónlistarskólinn flutti í hið nýja og glæsilega húsnæði, sem jafnframt var 1. áfangi Menningarmiðstöðvar Kópavogs, haustið 1999 og hafði þar með eignast framtíðarheimili.

Nýtt rekstrarform

Sú breyting varð með gildistöku laga árið 1990 um verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga, að kennslukostnaður vegna tónlistarskóla færðist alfarið yfir á sveitarfélög. Í tengslum við samning skólans við Kópavogsbæ um Tónlistarhúsið var ákveðið að rekstrarformi skólans yrði breytt í sjálfseignarstofnun. Um leið var fulltrúum bæjarfélagsins í fimm manna stjórn skólans fjölgað úr einum í tvo. Skipulagsskrá fyrir skólann var útgefin af menntamálaráðherra árið 2001. Sama ár lét Runólfur Þórðarson af starfi formanns skólanefndar, en við því tók Hákon Sigurgrímsson. Núverandi formaður stjórnar Tónlistarskólans er Guðríður Helgadóttir.

Fjölnir Stefánsson lét af starfi skólastjóra fyrir aldurs sakir þann 1. september árið 2000. Í hans stað var ráðinn núverandi skólastjóri, Árni Harðarson, tónskáld og kórstjóri. Aðstoðarskólastjóri frá hausti 2002 er Kristín Stefánsdóttir, tónlistarkennari.

Langstærstur hluti nemenda Tónlistarskóla Kópavogs, eða um 85%, er á grunnskólaaldri. Skólinn veitir breiða undirstöðumenntun á sviði tónlistar og nemendur stunda nám sitt með mismunandi markmið í huga. Í námskrá Tónlistarskóla Kópavogs segir að hlutverk skólans sé að veita nemendum sínum góða undirstöðuþekkingu og þjálfun í tónlist, ásamt því að leggja rækt við að undirbúa efnilega tónlistarnema fyrir frekara nám.

40 ára afmæli

Kennarar og nemendur Tónlistarskóla Kópavogs héldu upp á 40 ára afmæli skólans með ýmsum hætti vorið og haustið 2003. Hér á vefnum er að finna ljósmyndir frá afmælishátíð sem haldin var í Salnum 1. nóvember 2003 og ræðu Hákonar Sigurgrímssonar, formanns stjórnar skólans, sem hann hélt við það tækifæri.