Básúna

Í aðalnámskrá tónlistarskóla er gerð grein fyrir þeim markmiðum sem nemendur eiga að hafa náð við lok grunnáms, miðnáms og framhaldsnáms á básúnu. 

Markmið í grunnnámi

Við lok grunnnáms eiga básúnunemendur að hafa náð eftirfarandi markmiðum:

Nemandi

• beiti líkamanum á eðlilegan hátt þegar leikið er á hljóðfærið
• haldi rétt á hljóðfærinu
• hafi náð tökum á nákvæmri og markvissri notkun sleðans
• hafi náð tökum á eðlilegri og djúpri öndun
• hafi náð góðri og eðlilegri munnsetningu
• hafi náð góðum grundvallartökum á tónmyndun á öllu tónsviðinu frá F til f'
• hafi náð allgóðum tökum á inntónun
• geti gert styrkleikabreytingar vel heyranlegar
• ráði yfir eðlilegri tungutækni miðað við þetta námsstig
• geti leikið bundið og með tungu
• hafi hlotið nokkra þjálfun í að beita a.m.k. tveimur aukalegum, t. d. f á 6. legu og d' á 4. legu

Nemandi

• hafi öðlast allgott hrynskyn
• geti lesið og leikið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem fengist var við í fyrri hluta grunnnáms
• hafi þjálfast reglulega í að leika utanbókar
• hafi þjálfast reglulega í að leika eftir eyra
• hafi fengist við skapandi starf frá upphafi námsins
• hafi þjálfast í ýmiss konar samleik, bæði í stærri og minni hópum
• hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna
• hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna
• hafi þjálfast reglulega í leik tónstiga og hljóma samkvæmt þessari námskrá
• hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á grunnprófi samkvæmt þessari námskrá

Nemandi sýni eftirfarandi atriði í þeim mæli sem eðlilegt getur talist eftir um það bil þriggja ára nám:

• tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun
• blæbrigði og andstæður
• þekkingu og skilning á stíl
• tilfinningu fyrir samleik
• öruggan og sannfærandi leik
• persónulega tjáningu
• viðeigandi framkomu

Markmið í miðnámi

Við lok miðnáms eiga básúnunemendur að hafa náð eftirfarandi markmiðum:

Nemandi

• beiti líkamanum á eðlilegan hátt þegar leikið er á hljóðfærið
• beiti öruggum og markvissum sleðahreyfingum
• hafi náð tökum á eðlilegri og djúpri öndun
• hafi náð eðlilegri og vel þjálfaðri munnsetningu
• hafi náð góðum tökum á tónmyndun á öllu tónsviðinu frá E til as'
• hafi hlotið þjálfun sem miði að góðu úthaldi
• hafi náð góðum tökum á inntónun
• geti stillt hljóðfærið við annað hljóðfæri
• hafi náð allgóðum tökum á vibrato og noti það smekklega
• ráði yfir töluverðu styrkleikasviði og geti gert andstæður augljósar
• ráði yfir góðri tungutækni bæði hvað varðar hraða og fjölbreytni í túlkun
• geti spilað legato
• ráði vel við að leika bundið á sömu legu, þ.e. náttúrutónabindingar
• hafi aukalegur á valdi sínu, a.m.k. f á 6. legu, d' á 4. legu, b á 5. legu og f' á 4. legu
• hafi náð góðum tökum á notkun F-ventils

Nemandi

• hafi öðlast gott hrynskyn
• geti lesið og leikið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem fengist var við í fyrri hluta miðnáms
• hafi hlotið nokkra þjálfun í lestri tenórlykils
• hafi þjálfast reglulega í að leika utanbókar
• hafi þjálfast í ýmiss konar samleik, bæði í stærri og minni hópum
• hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna
• hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna
• hafi þjálfast reglulega í leik tónstiga og hljóma samkvæmt þessari námskrá
• hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á miðprófi samkvæmt þessari námskrá

Nemanda hafi gefist kostur á að velja hvort og að hversu miklu leyti hann sinnir eftirfarandi atriðum:

• leik eftir eyra
• tónsköpun
• spuna

Nemandi sýni eftirfarandi atriði í þeim mæli sem eðlilegt getur talist eftir um það bil sjö til átta ára nám:

• tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun
• ýmis blæbrigði og andstæður
• þekkingu og skilning á stíl
• tilfinningu fyrir samleik
• öruggan og sannfærandi leik
• persónulega tjáningu
• viðeigandi framkomu

Markmið í framhaldsnámi

Við lok framhaldsnáms eiga básúnunemendur að hafa náð eftirfarandi markmiðum:

Nemandi

• beiti líkamanum á eðlilegan hátt þegar leikið er á hljóðfærið
• beiti hröðum og nákvæmum sleðahreyfingum
• hafi náð mjög góðum tökum á eðlilegri og djúpri öndun
• hafi tileinkað sér eðlilega og vel þjálfaða munnsetningu
• hafi náð tökum á öruggri og þroskaðri tónmyndun á öllu tónsviðinu frá kontra G til c''
• hafi náð góðu úthaldi
• hafi náð mjög góðum tökum á inntónun
• geti stillt hljóðfærið við annað hljóðfæri
• leiki hreint og geti aðlagað inntónun í samleik
• hafi náð góðum tökum á vibrato og noti það smekklega
• ráði yfir víðu styrkleikasviði hvar sem er á tónsviði hljóðfærisins
• ráði yfir mjög góðri tungutækni bæði hvað varðar hraða og fjölbreytni í túlkun
• ráði yfir leikni í notkun tvöfaldrar og þrefaldrar tungu
• geti leikið varabindingar á sama gripi á öllu tónsviðinu, þ.e. náttúrutónabindingar
• geti leikið varatrillur eftir þörfum
• hafi öðlast leikni í að beita sem flestum aukalegum
• geti leikið trillur og skrautnótur í samræmi við tónbókmenntir þessa námsáfanga

Nemandi

• hafi öðlast mjög gott hrynskyn
• geti lesið og leikið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem fengist var við á miðprófi
• hafi gott vald á nótnalestri í tenórlykli
  hafi hlotið nokkra þjálfun í nótnalestri í altlykli
• hafi fengið reglulega þjálfun í að leika utanbókar
  hafi hlotið þjálfun í ýmiss konar samleik, bæði í stærri og minni hópum
• hafi kynnst a.m.k. einum öðrum meðlim básúnufjölskyldunnar sé þess kostur
• hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna
• hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna
  hafi þjálfast reglulega í leik tónstiga og hljóma samkvæmt þessari námskrá
• hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á framhaldsprófi samkvæmt þessari námskrá
• hafi undirbúið efnisskrá til flutnings á tónleikum samkvæmt almennum hluta aðalnámskrár, bls. 41-42

Nemandi sýni með ótvíræðum hætti

• tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun
• margvísleg blæbrigði og andstæður
• þekkingu og skilning á stíl
• tilfinningu fyrir samleik
• öruggan og sannfærandi leik
• persónulega tjáningu
• viðeigandi framkomu