Orgel

Í samvinnu við Kópavogskirkju getur skólinn boðið upp á nám í orgelleik og er kennt á pípuorgel kirkjunnar. Til að nám í orgelleik geti hafist þarf nemandi að hafa náð nægilegum líkamsþroska til að geta leikið á fótspil hljóðfærisins. Einnig þarf nemandi að vera kominn áleiðis í miðnámi í píanóleik.

Samkvæmt aðalnámskrá tónlistarskóla er miðað við að nemendur geti lokið miðnámi á um það bil þremur árum og framhaldsnámi á um það bil fjórum árum. Námstími er þó einstaklingsbundinn og ræður þar miklu ástundun, aldur, þroski og hæfileikar nemenda.

Námsmarkmið

Í aðalnámskrá tónlistarskóla er gerð grein fyrir þeim markmiðum sem nemendur eiga að hafa náð við lok grunnáms, miðnáms og framhaldsnáms á orgel.

Markmið í miðnámi

Við lok miðnáms eiga orgelnemendur að hafa náð eftirfarandi markmiðum:

Nemandi

• beiti líkamanum á eðlilegan og áreynslulausan hátt þegar leikið er á hljóðfærið
• sitji eðlilega og áreynslulaust við hljóðfærið
• leiki með vel mótaðri handstöðu
• hreyfi hendur og fætur eðlilega um hljóðfærið
• hafi náð góðum tökum á sjálfstæði handa
• hafi náð góðum tökum á samhæfingu ólíkra hreyfinga handa og fóta
• leiki með sem minnstum aukahreyfingum líkamans
• leiki jafnt og hljómar séu samtaka
• hafi vald á mismunandi áslætti, þ.m.t. legato, non legato og staccato
• hafi kynnst algengustu skrautnótum og táknum
• geti ákvarðað hentuga fingra- og fótsetningu
• leiki með markvissri fingra- og fótsetningu
• hafi náð góðu valdi á jöfnum leik
• geti undirbúið innkomu fótspils tímanlega
• hafi kynnst notkun svellara
• geti valið raddir á hljóðfærið sem hæfa hverju verkefni
• sýni nákvæmni í mótun tónmynstra og hendinga
• sýni nákvæmni í lestri og úrvinnslu tónmálsins

Nemandi

• hafi öðlast gott hrynskyn
• hafi vald á sveigjanleika í hraða og hryn
• geti lesið og leikið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem fengist var við í fyrri hluta miðnáms
• hafi þjálfast reglulega í að leika utanbókar
• hafi þjálfast í ýmiss konar samleik
• hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna
• hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna
• hafi á valdi sínu samstígan krómatískan tónstiga frá hvaða nótu sem er, tvær áttundir með báðum höndum
• hafi á valdi sínu samstíga dúrtónstiga til og með fimm formerkjum, tvær áttundir með báðum höndum
• hafi á valdi sínu samstíga molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, til og með fimm formerkjum, tvær áttundir með báðum höndum
• hafi á valdi sínu dúrtónstiga til og með fimm formerkjum, eina áttund á fótspil
• hafi á valdi sínu molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, til og með fimm formerkjum, eina áttund á fótspil
• hafi á valdi sínu gagnstíga dúrtónstiga til og með fimm formerkjum, leikna eina áttund með annarri hendi og á fótspil
• hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu, sbr. tóndæmi á bls. 100 í þessari námskrá, í dúr og moll til og með fimm formerkjum, tvær áttundir með báðum höndum
• hafi á valdi sínu niðurlagshljóma, sbr. tóndæmi á bls. 101 í þessari námskrá, í eftirfarandi tóntegundum: C, F, G, D, A, a, e, d
• hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á miðprófi samkvæmt þessari námskrá

Nemanda hafi gefist kostur á að velja hvort og að hve miklu leyti hann sinnir eftirfarandi atriðum:

• leik eftir eyra
• tónsköpun
• spuna

Nemandi sýni eftirfarandi atriði í þeim mæli sem eðlilegt getur talist eftir þriggja til fjögurra ára orgelnám:

• tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun
• ýmis blæbrigði og andstæður
• þekkingu og skilning á stíl
• tilfinningu fyrir samleik
• öruggan og sannfærandi leik
• persónulega tjáningu
• viðeigandi framkomu

Markmið í framhaldsnámi

Við lok framhaldsnáms eiga orgelnemendur að hafa náð eftirfarandi markmiðum:

Nemandi

• beiti líkamanum á eðlilegan og áreynslulausan hátt þegar leikið er á hljóðfærið
• sitji eðlilega og áreynslulaust við hljóðfærið
• leiki með sem minnstum aukahreyfingum líkamans
• hafi náð mjög góðum tökum á samhæfingu ólíkra hreyfinga handa og fóta
• leiki jafnt og hljómar séu samtaka
• hafi vald á mismunandi áslætti, þ.m.t. legato, non legato og staccato
• kunni skil á og geti leikið skrautnótur smekklega og í samræmi við viðeigandi stíl
• geti ákvarðað hentuga fingra- og fótsetningu
• sýni nákvæmni í lestri og úrvinnslu tónmálsins
• geti undirbúið innkomu fótspils tímanlega
• hafi náð leikni í þöglum fingraskiptingum
• hafi náð mjög góðu valdi á jöfnum leik
• hafi gott vald á notkun raddvalsminnis
• geti leikið á tvö hljómborð með annarri hendi
• hafi gott vald á notkun svellara
• hafi þjálfast í að velja raddir sem hæfa við formbyggingu viðkomandi verks

Nemandi

• hafi öðlast mjög gott hrynskyn
• afi mjög gott vald á sveigjanleika í hraða og hryn
• geti lesið og leikið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem fengist var við á miðprófi
• geti tónflutt sálmalög upp og niður um heiltón og hálftón
• hafi hlotið reglulega þjálfun í leik einleikskafla fyrir fótspil
• hafi fengið reglulega þjálfun í að leika utanbókar
• þjálfist í að leika utan að og komist þannig í enn nánara samband við verkin
• hafi hlotið þjálfun í ýmiss konar samleik
• hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna
• hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna
• hafi á valdi sínu samstígan krómatískan tónstiga frá hvaða nótu sem er, tvær áttundir með báðum höndum
• hafi á valdi sínu alla samstíga dúrtónstiga tvær áttundir með báðum höndum
• hafi á valdi sínu alla samstíga molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, tvær áttundir með báðum höndum
• hafi á valdi sínu alla dúrtónstiga eina áttund á fótspil
• hafi á valdi sínu alla molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, eina áttund á fótspil
• hafi á valdi sínu alla gagnstíga dúrtónstiga, leikna eina áttund með annarri hendi og á fótspil
• hafi á valdi sínu gangandi þríundir á fótspil, sbr. tóndæmi á bls. 108 í þessari námskrá í öllum dúrtóntegundum
• hafi á valdi sínu gangandi þríundir á fótspil, sbr. tóndæmi á bls. 108-109 í þessari námskrá, í öllum molltóntegundum, hljómhæfum og laghæfum
• hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu í öllum dúrtóntegundum, tvær áttundir með báðum höndum
• hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu í öllum molltóntegundum, tvær áttundir með báðum höndum
• hafi á valdi sínu niðurlagshljóma í öllum dúr- og molltóntegundum, sbr. tóndæmi á bls. 101 í þessari námskrá
• hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á framhaldsprófi samkvæmt þessari námskrá
• hafi undirbúið efnisskrá til flutnings á tónleikum samkvæmt almennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 41-42

Nemandi sýni með ótvíræðum hætti

• tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun
• margvísleg blæbrigði og andstæður
• þekkingu og skilning á stíl
• tilfinningu fyrir samleik
• öruggan og sannfærandi leik
• persónulega tjáningu
• viðeigandi framkomu