Þverflauta

Algengast er að nemendur hefji þverflautunám 8-10 ára gamlir en dæmi eru um að nám hefjist fyrr. Fáanlegar eru þverflautur með bognu munnstykki fyrir unga nemendur. Í skólanum er allstór hópur þverflautunemenda og er lögð áhersla á samleik þverflautunemenda, sem og samleik með öðrum nemendum. Nemendum í grunnnámi gefst auk þess kostur á að leika í blásarasveit.

Nám á þverflautu fer yfirleitt fram í einkatímum.

Námsmarkmið

Í aðalnámskrá tónlistarskóla er gerð grein fyrir þeim markmiðum sem nemendur eiga að hafa náð við lok grunnáms, miðnáms og framhaldsnáms á þverflautu.

Markmið í grunnnámi

Við lok grunnnáms er miðað við að þverflautunemendur hafi náð eftirfarandi markmiðum:

Nemandi

• beiti líkamanum á eðlilegan og áreynslulausan hátt þegar leikið er á hljóðfærið
• haldi rétt á flautunni og hún sé í fullkomnu jafnvægi
• hafi náð eðlilegri munnsetningu
• beiti réttum grunnfingrasetningum á tónsviðinu c' til g'''
• leiki með mjúkum fingrum og hafi góða stjórn á hreyfingum þeirra
• hafi náð góðum grundvallartökum á tónmyndun á öllu tónsviðinu frá c' til g'''
• leiki með hreinum og opnum tóni
• beiti djúpri innöndun og stuðningi
• hafi náð allgóðum tökum á inntónun
• geti gert greinilegar styrkleikabreytingar nema á ystu mörkum tónsviðsins
• geti leikið bæði bundið og óbundið
• hafi náð góðum tökum á einfaldri tungu

Nemandi

• hafi öðlast allgott hrynskyn
• geti lesið og leikið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem fengist var við í fyrri hluta grunnnáms
• hafi þjálfast reglulega í að leika utanbókar
• hafi þjálfast reglulega í að leika eftir eyra
• hafi fengist við skapandi starf frá upphafi námsins
• hafi þjálfast í ýmiss konar samleik
• hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna
• hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna
• hafi þjálfast reglulega í leik tónstiga og hljóma samkvæmt þessari námskrá
• hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á grunnprófi samkvæmt þessari námskrá

Nemandi sýni eftirfarandi atriði í þeim mæli sem eðlilegt getur talist eftir um það bil þriggja ára nám

• tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun
• blæbrigði og andstæður
• þekkingu og skilning á stíl
• tilfinningu fyrir samleik
• öruggan og sannfærandi leik
• persónulega tjáningu
• viðeigandi framkomu

Markmið í miðnámi

Við lok miðnáms þurfa þverflautunemendur því að hafa náð eftirfarandi markmiðum:

Nemandi

• beiti líkamanum á eðlilegan og áreynslulausan hátt þegar leikið er á hljóðfærið
• hafi tileinkað sér eðlilega og vel þjálfaða munnsetningu
• beiti jafnri og lipurri fingratækni
• hafi náð góðum tökum á tónmyndun á öllu tónsviðinu frá c' til c''''
• hafi náð djúpri og áreynslulausri innöndun og stuðningur sé góður
• hafi náð fallegum, opnum tóni
• hafi allgóð tök á vibrato og beiti því á eðlilegan og óþvingaðan máta
• hafi náð góðum tökum á inntónun
• geti stillt hljóðfærið við annað hljóðfæri
• ráði yfir töluverðu styrkleikasviði nema á allra hæstu tónum
• geti gert greinilegan mun á legato og staccato
• ráði yfir góðri tungutækni og hafi náð góðu valdi á einfaldri og tvöfaldri tungu
• geti beitt helstu trillufingrasetningum

Nemandi

• hafi öðlast gott hrynskyn
• geti lesið og leikið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem fengist var við í fyrri hluta miðnáms
• hafi þjálfast reglulega í að leika utanbókar
• hafi þjálfast í ýmiss konar samleik
• hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna
• hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna
• hafi þjálfast reglulega í leik tónstiga og hljóma samkvæmt þessari námskrá
• hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á miðprófi samkvæmt þessari námskrá

Nemanda hafi gefist kostur á að velja hvort og að hversu miklu leyti hann sinnir eftirfarandi atriðum:

• leik eftir eyra
• tónsköpun
• spuna

Nemandi sýni eftirfarandi atriði í þeim mæli sem eðlilegt getur talist eftir sjö til átta ára nám:

• tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun
• ýmis blæbrigði og andstæður
• þekkingu og skilning á stíl
• tilfinningu fyrir samleik
• öruggan og sannfærandi leik
• persónulega tjáningu
• viðeigandi framkomu

Markmið í framhaldsnámi

Við lok framhaldsnáms þurfa þverflautunemendur því að hafa náð eftirfarandi markmiðum:

Nemandi

• beiti líkamanum á eðlilegan og áreynslulausan hátt þegar leikið er á hljóðfærið
• hafi tileinkað sér eðlilega og vel þjálfaða munnsetningu
• beiti lipurri og jafnri fingratækni og ráði yfir talsverðum hraða
• hafi náð tökum á öruggri og vel þroskaðri tónmyndun á öllu tónsviðinu frá c' til d''''
• hafi umtalsvert andrými og öflugan stuðning
• leiki með blæbrigðaríkum tóni
• hafi náð góðum tökum á vibrato og noti það á blæbrigðaríkan hátt
• geti stillt hljóðfærið við annað hljóðfæri
• leiki hreint, kunni grip til lækkunar og hækkunar tóna og geti aðlagað inntónun í samleik
• ráði yfir víðu styrkleikasviði nema í fjórðu áttundinni
• geti gert skýran mun á legato og staccato
• hafi náð góðu valdi á einfaldri, tvöfaldri og þrefaldri tungu
• geti beitt öllum helstu auka- og trillufingrasetningum
• kunni skil á ýmiss konar nútímatækni, svo sem flutter-tungu ("R-tóni"), yfirtónaspili (flaututónum), hvísltónum, auðveldustu hljómum ("multitónum"), söng með leik og klappasmellum

Nemandi

• hafi öðlast mjög gott hrynskyn
• geti lesið og leikið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem fengist var við á miðprófi
• hafi fengið reglulega þjálfun í að leika utanbókar
• hafi hlotið þjálfun í ýmiss konar samleik
• hafi kynnst a.m.k. einum öðrum meðlim þverflautufjölskyldunnar, s.s. piccoloflautu eða altflautu
• hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna
• hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna
• hafi þjálfast reglulega í leik tónstiga og hljóma samkvæmt þessari námskrá
• hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á framhaldsprófi samkvæmt þessari námskrá
• hafi undirbúið efnisskrá til flutnings á tónleikum samkvæmt almennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 41-42

Nemandi sýni með ótvíræðum hætti

• tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun
• margvísleg blæbrigði og andstæður
• þekkingu og skilning á stíl
• tilfinningu fyrir samleik
• öruggan og sannfærandi leik
• persónulega tjáningu
• viðeigandi framkomu